Bụi mịn là gì? Nguyên nhân và tác hại của chúng đến sức khỏe

Hiện nay tình trạng ô nhiễm không khí ở Việt Nam đang ngày càng trở nên nghiêm trọng, đặc biệt là ở 2 thành phố lớn là Hà Nội và Hồ Chí Minh. Trong đó bụi mịn chính là tác nhân gây ảnh hưởng nặng nề tới sức khỏe con người nhất.

Bạn hiểu bụi mịn là gì?

Nhắc đến bụi nói chúng, chắc hẳn rất nhiều người đều biết rằng đó là một loại tạp chất gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của con người. Kích thước của bụi hiện nay rất đa dạng, từ những hạt bụi có thể nhìn thấy bằng mắt thường, cho đến những phân tử gần như vô hình và không nhìn thấy bằng mắt thường thì được gọi là bụi mịn.

Bụi thường xuất hiện rất nhiều ở xung quanh mọi người và cũng xuất hiện ở những nơi thường có chứa chất vô cơ hay hữu cơ theo dạng rắn hoặc theo dạng lỏng và bay ở trong không.

Nguyên nhân chính gây ra bụi mịn

Hiện nay việc bụi mịn xuất hiện nhiều với tần suất dày đặc trong không khí đã gây nên ảnh hưởng rất lớn tới đời sống của con người. Theo các chuyên gia đã nghiên cứu và đưa ra kết luận rằng việc bụi mịn xuất hiện là do 2 nguyên nhân chính gây nên đó là nguyên nhân do tự nhiên và do con người.

Nguyên nhân do tự nhiên

• Cháy rừng: Nguyên nhân đầu tiên cần phải kể đến đó là cháy rừng

Cháy rừng: Những vụ cháy rừng lớn trên toàn thế giới phần lớn do biến đổi khí hậu đột ngột gây nên. Sự biến đổi khí hậu đột ngột làm phát tán ra môi trường một lượng lớn bụi, dẫn đến việc môi trường không khí bị ô nhiễm một cách nghiêm trọng.
Bụi thiên nhiên: Sa mạc, đất cát, phun trào núi lửa cũng là một trong những nguyên nhân lớn góp phần tạo nên một lượng lớn bụi mịn phát tán trong không khí, làm ô nhiễm không khí.
Thời điểm giao mùa: Vào khoảng các tháng 10 – 11 trong năm thường xuất hiện sương mù. Những lớp sương mù dày này góp phần làm cho các lớp bụi tích tụ bên trong thành phố không thoát được, từ đó làm cho thành phố bị bao phủ bởi lớp bụi dày (bụi mịn, siêu mịn,…).
Cháy rừng phát tán ra môi trường một lượng lớn bụi
Cháy rừng phát tán ra môi trường một lượng lớn bụi

Nguyên nhân do con người

Giao thông vận tải: Các phương tiện cá nhân cũng sản sinh ra lượng khói thải nhất định, cát bụi cuốn theo trong quá trình di chuyển, bào mòn bề mặt đường ra không khí, từ đó làm gia tăng lượng bụi mịn lớn làm ô nhiễm không khí.
Sinh hoạt: Việc sử dụng bếp than, bếp củi, dầu để nấu nướng cũng sinh ra lượng khói thải nhất định, làm gia tăng bụi mịn trong không khí.
Sản xuất công nghiệp: Các nhà máy, xưởng sản xuất, khu công nghiệp thường thải một lượng lớn khói thải ra môi trường, không khí, từ đó làm gia tăng lượng bụi mịn trong không khí.
Rác thải: Rác sinh hoạt, rác công nghiệp làm sản sinh ra vi khuẩn, bụi mịn, từ đó gây ảnh hưởng đến luồng không khí sạch bạn hít thở mỗi ngày.
Xây dựng: Quá trình xây dựng chung cư, cao ốc, cầu đường cũng là một nguyên nhân gây ra bụi mịn trong môi trường, làm ảnh hưởng đến không khí nghiêm trọng.
Nông nghiệp: Vận chuyển, đốt rơm rạ sinh ra khói thải độc hại, ảnh hưởng đến luồng không khí sạch trong môi trường.

Khói thải từ các phương tiện di chuyển góp phần sinh ra 1 lượng lớn bụi trong không khí
Khói thải từ các phương tiện di chuyển sinh ra 1 lượng lớn bụi trong không khí

Bụi mịn ảnh hưởng đến sức khỏe con người

– Bụi mịn rất dễ dàng đi sâu vào đường hô hấp, gây ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc DNA do sự mất cân bằng oxy. Với các kim loại thuộc nhóm chuyển tiếp ở bên trong bụi sẽ ngăn cản cơ chế sửa lỗi DNA và có thể gây ra bệnh ung thư phổi.

– Gây nên các bệnh về đường hô hấp: Khi sống trong môi trường có bụi mịn quá lâu sẽ gây nên các bệnh nghiêm trọng về đường hô hấp, các chất độc có trong bụi mịn sẽ gây nên bệnh tắc nghẽn phổi mãn tính.

– Các bệnh lý về tim mạch: Bụi mịn rất có thể sẽ tấn công vào phế nang và vượt qua lớp ngăn giữa khí và máu để đi sâu vào trong hệ tuần hoàn. Khi bệnh nhân có những chỗ bị tắc nghẽn mạch máu bình thường, nhưng khi bị bụi mịn tấn công các chỗ này sẽ vỡ ra gây nên nhồi bệnh máu cơ tim.

– Ngoài ra nó còn gây ảnh hưởng trực tiếp tâm lý con người cũng như tính trạng suy giảm trí nhớ nghiêm trọng khi tiếp xúc trong môi trường ô nhiễm không khí trong một thời gian quá dài.